Türkiye dün çiftçilere verilen prim desteği kalktı haberleriyle çalkalandı. CHP Manisa Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Bekir Başevirgen, Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile 2025- 2027 dönemi bitkisel üretim desteklerinin kaldırıldığını iddia ederek eleştirilerde bulundu. Alınan kararın çiftçiyi ve tarımı bitirmeye yönelik olduğunu söyleyen Başevirgen, konuya ilişkin bir açıklama yaptı. Başevirgen, “İktidar üreterek batan çiftçiye son darbeyi de prim desteğini kaldırarak vurdu. Cumhurbaşkanı Kararı ile 2025 yılından itibaren gübre ve mazot desteği ile 17 üründe verilen prim desteği tamamen kaldırıldı. Çiftçi son kez 2024 üretim yılı için gübre, mazot ve prim desteği alabilecek. Görüyoruz ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çiftçilere, ‘ekilmedik yer bırakmayın’ çağrısı bir kandırmacadan ibaretmiş” dedi.
“BU KARARIN TEK AÇIKLAMASI; TARIMI BİTİRMEK, ÇİFTÇİMİZİ BATIRMAKTIR”
Alınan kararın kötü niyetli olduğunu vurgulayan Başevirgen, “Çiftçiler için mevcut desteklerin bile yetersiz olduğu şartlarda, bu desteği “planlı üretim” adı altında kaldırmak Türk tarımına, Türk çiftçisine vurulmuş bir darbedir. Tarımda kendi kendine yetebilen bir ülkeyken bugün geldiğimiz noktada tamamen dışa bağımlı olduk. Gıda güvenliğinin son derece önemli olduğu bir dönemde alınan bu kararın hiçbir iyi niyetli açıklaması yoktur. Bu kararın tek açıklaması; tarımı bitirmek, çiftçimizi batırmaktır” ifadelerini kullandı.
TARIM VE ORMAN BAKANLIĞINDAN YALANLAMA
Tarım ve Orman Bakanlığından yapılan açıklamada iddiaların asılsız olduğu vurgulandı. Açıkalamda şu ifadelere yer verildi: "2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar" Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Birçok ilki barından bu kararın ardından ortaya atılan asılsız iddialara ilişkin bu açıklamayı yapma ihtiyacı hasıl olmuştur.
Mazot ve gübre desteğinin kalktığı ve üreticilerimizin prim desteği olarak ifade ettiği fark ödemesi desteğinin artık yapılmayacağı bazı basın yayın organlarınca iddia edilmiştir. Bu tamamen ASILSIZDIR.
İlk olarak; MAZOT VE GÜBRE DESTEĞİ KALKMAMIŞTIR. Yeni dönemde bunun tanımlaması, temel girdi maliyetleri (mazot ve gübre) esas alınarak belirlenen TEMEL DESTEK olarak revize edilmiştir.
Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı olan üreticilerimizin, temel destek ile mazot maliyetinin %50'si ve gübre maliyetinin %25'i karşılanacaktır.
Ayrıca üretim planlaması kapsamında yer alan ürünlerin havzasında yetiştirilmesi durumunda temel desteğe ilave olarak üreticilerimiz kullandığı mazotun yüzde 50'sini, gübrenin de yüzde 25'ini planlı üretim desteği olarak alacaktır. Böylelikle mazot maliyetinin yüzde 100'ü, gübre maliyetinin ise yüzde 50'si desteklenmiş olacaktır.
Su kısıtının olduğu 11 il 52 ilçede ise planlama kapsamında az su tüketen mercimek, nohut, baklagil, yem bitkileri, buğday, arpa ve yağlık ayçiçeği üreten çiftçilerimize ise gübre maliyetinin kalan yüzde 50'lik kısmı da "yer altı su kısıtı desteği" olarak verilecektir. Böylece bu bölgelerde üretim planlamasına uygun ekim yapanların mazot ve gübre desteğinin yüzde 100'ü desteklenecektir.
Tüm bunların yanında çiftçilerimizin uzun süredir talep ettiği gibi bu destekler ayni olarak değil NAKDİ OLARAK ödenecektir.
İkinci olarak ise yine bazı basın yayın organlarında prim desteğinin kalktığı iddiası ortaya atılmıştır. Ancak söz konusu kararın 2'inci maddesi, 11'inci fıkrasında "Fark Ödemesi Desteği: Öncelikle arz açığı veya planlama kapsamındaki ürünler olmak üzere ilgili üretim yılındaki üretim maliyetleri ile iç ve dış fiyatlar dikkate alınarak çiftçilerin, tarım politikaları amaç ve ilkelerine uyumunu kolaylaştırmak, üretimde sürdürülebilirliği sağlamak ve gelir kayıplarını telafi edebilmek amacıyla FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ VERİLİR. Her yıl, fark ödemesi kapsamına alınacak ürünler ve ödeme miktarı Tarım ve Orman Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ayrıca teklif edilir" ibaresi yer almaktadır.
Yukarıda bahsedilen desteklere ilave olarak üreticilerimiz aleyhine gelişen bir durum olması halinde ihtiyaç olan üründe üretim dönemi sonunda Tarım Kanunu kapsamında belirtilen hususlar dikkate alarak fark ödemesi desteği verilebilecektir.