Manisa Haber sitesinde yazdığım
50. köşe yazımda sizlere yine
yaşanmış gerçek bir göç öyküsü anlatacağım.
Makedonya'nın Jirovnisa Köyünde başlayıp ,
Köprülü ( Veles ) Şehrinin Çaşka Kasabasında devam eden ve
Türkiye'de Manisa Şehrinde son bulan ,
Dramatik bir göç ve yol hikayesi...
"İsmail Öğretmen"
Hikayeme öncelikle Köprülü ( Veles ) Şehrini tanıtarak başlamak istiyorum.
14. yy. sonlarından 1912-13 yıllarına kadar Osmanlı Hakimiyetinde kalan Veles ,
Osmanlıların , şehrin tam ortasından geçen Vardar Nehrinin üzerine pek çok
köprü inşa etmeleri üzerine ismi Türkler tarafından Köprülü olarak değiştirilir.
Osmanlı Devletinin Rumeli yi fethetmesiyle birlikte ,
İslamlaştırma ve Türk nüfusunun yerleştirilmesi politikaları
ve Evlad-ı Fatihan diye bilinen Türkmen - Yörük yerleşim beldelerinin
en ünlüsü ve en önemli Kenti Köprülü ( Veles )...
Köprülü ( Veles ) 'den güneybatı da bulunan Çaşka Kasabasına doğru yol alırken
sağ tarafta Osmanlı döneminin önemli Türk köylerinden
biri olan Çeltikçi köyünü görürsünüz.
Çaşka Kasabasına geldiğim zaman yol arkadaşlarım
Ahmet KIRAN ve Naci BUTEL ile birlikte Makedon dostumuz
Kire NİKOLOSKİ ye konuk olduk.
Güzel bir İlkbahar gününde sıcak , samimi dostumuzun evinin
bahçesinde bulunan bembeyaz çiçek açmış kocaman Kiraz ağacının altında
kurulan masada yorgunluğumuzu attık.
Çaşka da Kiraz ağacının altında sohbet ederken
Merhume Annemin bana anlattığı ve
Amcası olan İsmail Öğretmenin
1953 yılından 1958 yılına kadar Çaşka da geçirdiğ Sürgün yılları aklıma geldi.
İsmail Öğretmen , Jirovnisa Köyünde 1923 yılında dünyaya gelir .
Babası Molla Esad Hoca Efendi , Annesi ise Halime Hanım dır.
İsmail , ilkokulu köyünde bitirdikten sonra , Rotuşe de Gimnaziya ( Lise ) ya dan mezun olur.
Üsküp te Üniversiteyi bitirir ve Öğretmen olarak köyüne döner.
Köyün ileri gelenlerinden Mustafa ( Muçko ) nın biricik kızı Şaziye Hanım ile enlenir.
1950 yılında Nuriye ve 1953 yılında da Halime isili kızları dünyaya gelir.
Başarılı bir Öğrtmen olan İsmail , bir yıllık Öğretmenliğinin ardından
Debre Milli Eğitim Müdürlüğüne atanır.
1953 yılında da Debre de ki görevinden ayrılır ve Yugoslavya da
8 yıllık zorunlu temel eğitimin başlamasıyla kendi köyü
Jirovnisa da bulunan İlköğretim Okuluna Müdür olarak atanır.
Ancak , Yugoslavya Devlet Başkanı TİTO ,
Sovyetler Birliği ile ilişkilerini kesme kararı alınca ,
ülkede ki bazı aydınlar bu duruma karşı çıkarlar.
Köyde bulunan bir kaç aydın komşu Arnavutluk a kaçarlar.
İsmail Öğretmen komplo ve ihbar sonucu ,
bir gece evine baskın yapan Yugoslav askerleri
tarafından Rostuşe Polis Merkezine götürülerek gözaltına alınır.
Ardından 5 yıllık süre için Çaşka Kasabasına Sürgüne gönderilir.
Burada 5 yıl boyunca mahküm olarak kalır.
İsmail Öğretmen Çaşka'da en ağır koşullarda çalıştırılır.
Çaşka Tren İstasyonunda ve yol yapım işlerinde çalıştırılmış.
Ben Çaşka'yı ziyaret ettiğim de ilk önce Tren İstasyonunu ziyaret ettim
fotoğraflar çektirdim ve İsmail Amcamı yad ettim.
5 yıllık sürgünün ardından suçsuz olduğu anlaşılan
İsmail Öğretmen köyüne geri döner.
Evinde ki ağıtlar gökyüzüne ulaşır.
Annesi Halime Hanım vefat etmiştir.
Babası da üzüntüsünden yatağa düşmüş
ve iki ay sonra da Babası da vefat eder.
İsmail Öğretmen bir kaç ay sonra Kayın pederi ve
Kayın biraderi İbrahim ( Türkoğlu ) ile birlikte
Türkiye'ye göç etmeye karar verir.
İsmail Öğretmen Manisa'ya gelip yerleşir.
Türkçe bilmediği için Öğretmenlik mesleğiğini yapamaz.
Bir müddet inşaat işinde çalışır.
Doğu caddesi açılınca kaldırım işinde çalışmıştır.
Bir kaç yıl içerisinde Türkçe konuşmayı , okuyup yazmayı öğrenir ve
Beyaz Fil binasında bir ofis kiralayıp
Serbest Muhasebecilik yapmaya başlar.
Saygın bir Muhasebeci olur.
Manisa'da üçüncü kızı Semra dünyaya gelir.
Üç kızını da büyütür ve evlendirir.
Çile dolu yaşamına dayanamayan kalbi yoruldu ve
Manisa'da vefat etti.
Allah'ın rahmeti üzerine olsun.
Değerli okurlarım son haftalar da yoğun Konferans ve Söyleşi
etkinlikleri nedeniyle sizlerden uzak kaldım.
25 Kasım günü İstanbul'da düzenlenen
Türk Dünyası 2. İstişare toplantısında
Makedonya adına konuşma yaparak
Makedonya'da yaşayan Türkleri anlattım .
1 - 2 Aralık tarihlerinde davetli olduğum
Samsun XIII. Uluslararası Balkan Tarihi Kongresine katıldım.
Önümüzdeki günlerde Makedonya'nın Başkenti Üsküpte
düzenlenecek olan 21 Aralık Türkçe Dilinin Eğitim Dili olarak kabul edilmesinin
yıl dönümü törenlerine katılmak için davet edildim.
Dualarınızı eksik etmeyiniz.
Allah'a emanet olunuz değerli dostlar.
Önemli uyarı :
Bu öykü İlber ŞİYAK'ın
"YOL VE SILA" Kitabından alıntı olup
İzinsiz ve başka bir amaç için kullanılamaz...