İnsan yalnız doğar, yalnız ölür derler ya. Hakikaten öyle. Ve maalesef her geçen gün yalnızlığımız artıyor. Hem de çağımızda bu yalnızlığın boyunu değişti. Şimdiki yalnızlığımız kalabalıklar içinde bir yalnızlık.
Geçtiğimiz günlerde medyaya yansıyan bir haber dikkatimi çekti.
Türk Dil Kurumundan (TDK) yapılan açıklamaya göre, TDK ve Ankara Üniversitesi İletişim Araştırmaları ve Uygulama Merkezi (İLAUM) işbirliğiyle alanında uzman isimlerden oluşan Değerlendirme Kurulu tarafından 7 kelime ve kavram belirleniyor. Bu 7 kelime ve kavram, Türk Dil Kurumu internet sitesinde halk oylamasına sunuluyor. Oylamaya değer bulunan kelimeler şunlar: Kalabalık yalnızlık, merhamet, yabancılaşma, algoritma, yozlaşma, yapay zeka ve dijital yorgunluk.
Yaklaşık 1 milyon kişinin katıldığı halk oylamasında 2024 yılının kelimesi ve kavramı olarak "kalabalık yalnızlık" seçiliyor.
Aslında birbirine zıt bu iki kavram nasıl bir arada kullanılıyor? Bir insan kalabalık içinde yalnız olabilir mi?
Son zamanlarda artan nüfus, insanların topluluk içinde yaşaması aslında yalnızlığı azaltacak bir etken. Fakat diğer yandan sosyal medyanın var oluşu, insanı yalnızlığa itiyor.
Sohbet ve muhabbet etmek için bir araya gelen insanlar bile, belli bir vakitten sonra cep telefonlarına dalarak yanındaki insanla iletişimi kesebiliyor. Geçenlerde bir arkadaşım, ‘Bundan sonra bir araya geldiğimizde telefonları toplayacağım’ şeklinde bir espri yaptı. Haksız sayılır mı? Bence sonuna kadar haklı.
TDK’nın araştırmasında şu sonuçlara da yer verilmiş: "Sosyal medya ortamında takipçi, beğeni sayılarının önem kazanması, sözde 'kalabalık' bir ortam oluşturulması yalnızlık hissine çözüm gibi algılansa da yalnızlık hissini artıran bir sonuç ortaya çıkarmaktadır.”
Evet, olayın bir başka çarpıcı sonucu da bu. Sosyal medyada fazla takipçi isteği, çokça paylaşım, beğenilme arzusu…İnsan evde yalnızken yaptığı her faaliyeti geniş kitlelerin olduğu sosyal medyada paylaşarak da bir nebze yalnızlığını azaltıyor. Ama bu suni bir azalma. Yalnız olan ya da kendini yalnız hisseden bir insanın yalnızlığını, sosyal medya gerçek anlamda gidermez. Geçici ya da suni olarak azaltabilir sadece. Örneğin ölsen bile, cenazene bir avuç kişi katılırken sosyal medyadan yüzlerce hatta binlerce kişi seni paylaşabilir.
Bugün başını yastığa koymadan önce kendini sorgula sevgili okur: İnsan kendini neden kalabalıklar içinde yalnız hisseder?
Sağlıcakla kalın…
İsmail AYBEY
ismailaybey45@gmail.com