RUMELİ'DE MANİSALI GÖNÜL SULTANLARI...
Filibe merkez olmak üzere , bugünkü Bulgaristan'ın tamamına
yerleştirdiği Saruhan ( Manisa ) Yörükleri ,
Anadolu da yaşadıkları köy ve kasaba isimlerini ,
Saruhan İlinde ki ile aynı isimleri yaşadıkları yeni
yerleşim birimlerine de koymuşlardır.
Günümüz de pek çoğu unutulmuş veyahut Bulgar isimleri verilmiş ,
olmasına rağmen , günümüz de halen köy isimleri arasında
Baba , Dede ve Şeyhlere adanmış olan çok sayıda köy ve kasabalar mevcuttur.
Bu verdiğim örnekler sadece Bulgaristan bölümü ile ilgilidir.
" Kozluca Baba , Hüssam Dede , Menteş Baba , Sindel Baba ve Pircan Baba"
isimlerini örnek olarak gösterebilirim.
Yörükler ve Osmanlı Devleti mensubu Müslüman Halk ,
Rumeli'de yerleştikleri yerlere sadece siyasi ve askeri olarak yerleşmediler.
Bilakis bunların yanında " Gönül ve Mana Köprüleri" kurarak gönüllere nakşettiler.
İşte bu gönül Sultanlarının isimlerini ve Türbelerini İskan edildikleri bölgelerde yaşatmışlardır.
"HÜSSAM DEDE ( OSMAN BABA )"
Hüssam Dede Köyü'ne , Saruhan ( Manisa )'da Muradiye Camii Vakıfları arasında
bulunan Hüssam Dede köyünden gelenler yerleştirilmişlerdir.
Küçük Abdal tarafından kaleme alınan Menkıbenameye göre ,
Kalenderi Şeyhlerinden olan OSMAN BABA ( OTTOMAN ) 'nın asıl adı Hüssam Şah'tır.*
*Bkz : A. Yaşar Ocak . Osmanlı İmparatorluğunda Marjinal Sufilik : Kalenderiler.
14 ve 16. yy. Ankara . 1992. sh. 99
Ayrıca * Bakınız : Halil İnalcık . "Derviş and Sultan" An Analysis of the
" Ottoman Baba Velayetnamesi " Manifestations of Sainthood in İslam.
İst. 1993. sh: 209-223
"Menkıbename" 'ye göre Osman Baba , Miladi 1378 tarihinde doğmuştur.
Gani Baba ve Hüssam Dede isimleriyle bilinen Hüssam Şah ,
Miladi 1478 yılında vefat etmiştir.
Osman Baba , daha gençlik yıllarında Timur'un
Anadolu'yu istilası sırasında Anadolu'ya gelmiş
Germiyan ve Saruhan havalisinde uzun süre dolaşmış ,
ve hatta II.Mehmet'in Saruhan Sancağında ki
Manisa Valiliği sırasında Manisa'da bulunmuştur.
Bu durumun tespitine dayanak olan kaynak ise şöyledir ;
Saruhan ( Manisa ) da , Palamut ( Saruhanlı ) Nahiyesinde
bulunan " Adilobası - Adiloba ) köyünde ve
" Osmancalu - Osmancalı ) köylerinde
Osman Dede yatırları bulunmaktadır.
Osman Baba yaz aylarında Gelibolu'dan
Dobruca'ya kadar olan bölgede ki köyleri
ve kasabaları dolaşarak kurban topladığı bilinmektedir.*
* Bkz : A. Yaşar Ocak . a.g.e. sh. 100
Osman Baba Varna'da Zaviyesini kurmuş ve kış aylarını burada geçirmiştir.
" PİR CAN BABA VE DOĞUCA KÖYÜ"
Bulgaristan'ın Varna Kentinde bulunan Pir Can Baba
Zaviyesinin bulunduğu Doğuca Köyü ismini
Saruhan ( Manisa ) İli'nin Akhisar İlçesine bağlı
Doğuca Köyünden almıştır.
" PAŞA YİĞİT KÖYÜ"
Rumeli de Kozluca Kazasında bulunan Paşa Yiğit Köyü ,
Saruhanlı göçerlerin ünlü liderlerinden Akıncı Beyi
Üsküp Fatihi Yiğit Paşa Bey adına kurulmuştur.
Paşa Yiğit Köyü , II. Beyazıt döneminden itibaren Tahrir Defteri
kayıtlarında yer almaktadır.*
*Bkz:
BOA. MNTD. Başbakanlık Osmanlı Arşivleri. No : 12122 sh. 522-539
" AZİZLÜ KÖYÜ"
Varna kasabasında bulunan Azizlü Köyü ,
Saruhan da ki Azizlü Yörüklerinin iskan edildikleri köydür.
" BEŞTEPE KÖYÜ"
Varna'da ki Beştepe Köyü , Saruhan İlinin Soma İlçesindeki
Beştepe mevkiinde ki Osman Baba'ya bağlı olan
Naldöken Yörükleri tarafından kurulmuştur.
" KORKUD KÖYÜ"
Saruhanlı İlçesinin Belen Nahiyesinde
bulunan Korkud Köyü civarında
vaktiyle konaklayan ve daha sonra
Rumeli'ye iskan edilen Demirci Yörüklerinin ,
Korkud Cemaatine bağlı Yörüklerdir.
Ayrıca pek çok şahısların isimlerinin de verildiği pek çok köyler daha vardır.
Ben bu köy isimlerini örnek olarak verdim.
Küçük Ahmet Köyü , Mihalli Ali Paşa köyü , Turhallı Köyü , Kara Yusuf Köyü,
Uzun İbrahim Köyü , Seydi Hoca Köyü gibi pek çok örnekleri yazabilirim .
Bu isimlerde ki Köylerin pek çoğu isimlerini Akıncı Beylerinden ,
Aşiret Reislerinden ve Savaşçı Gazilerden almışlardır.*
* Önemli uyarı :
Bu bilgilerin kaynağı ;
İlber ŞİYAK' ın " Saruhan'dan Rumeli'ye Gönül Köprüleri" kitabının
93-94-95-96-97-98-99-100-101-102-103. sahifelerinden alınmıştır.
İzinsiz ve Başka bir amaç için kullanılamaz.