Sadık Cangel - Önder Aydın
MANİSA (İHA) -
Türkiye’de özellikle telefonla aradıkları şahısları savcı, polis asker diyerek dolandıranlardan sonra şimdi de WhatsApp üzerinden yurt dışı kaynaklı arama ve mesajlarla vatandaşları dolandırmaya çalışanların sayısında hızla artış yaşanmaya başlandı. Yasa dışı bahis sitelerinden gelen SMS’lerle başı dertte olan vatandaşlar gelen arama ve numaraları engellemekle bitiremediklerini söylerken, Manisa’da yaşayan Bilişim Uzmanı Şener Kul önemli açıklamalarda bulundu.
Bu tip aramla ve mesajların önüne geçebilmek için özellikle operatörlerin devreye girmesi gerektiğini kaydeden Bilişim Uzmanı Şener Kul, “SMS’lerle ilgili olarak yurt dışı bahis siteleri genellikle illegal yollarla bu mesajları atıyorlar ve oradan ne kadar kişiyi abone yaparlarsa üye yaparlarsa o kadar yasa dışı gelir elde etmek istiyorlar. O yüzden ülkemizde de toplu SMS’ler veya bu anlamda mesajlar ya da WhatsApp mesajları atılabiliyor bahis siteleriyle ilgili. Bununla ilgili alınabilecek önlemlerle ilgili daha standart olarak bilinmeyen numaralardan mesajları kabul etmeme gibi işlemler yapılabilirsiniz ama burada genellikle biraz daha operatörlere iş düşüyor. Operatörlerin bu anlamda yurt dışından gelen numara bloklarını veya mesaj içeriklerini engelliyor olması gerekiyor. Burada kişiler bunu önlemeye çalışsa da yüzde yüz başarılı olamayacaktır ama bunun tek çözümü operatörlerin belli numara bloklarını veya yurt dışı operatörlerini uyararak ya da engelleyerek bunun önüne geçilebilir” dedi.
“Teknoloji geliştikçe dolandırıcılık yolları da değişiyor”
Teknoloji geliştikçe dolandırıcılık yollarının da geliştiğini aktaran Kul, "Son dönemlerde yurt dışı WhatsApp aramaları arttı ve insanlarda tedirginlik oluşturmaya başladı. Bununla ilgili bize de birçok yerden bu tarz aramalar ve mesajlar aldıklarını iletenler oldu. Daha öncesinde bu kişiler teknolojinin farklı alanlarını kullanıyorlardı. Mail atıyorlardı işte bana bir miras kaldı bunu alabilmem için senin hesap numaranı kullanabilir miyim veya bana 100 dolar gönderirsen karşılığında 10 bin dolar gönderirim gibi beyanlarda bulunan mailler geliyordu. Teknoloji geliştikçe ve insanların kullanım alışkanlıkları da değiştikçe bunları farklı platformlara, WhatsApp ve benzeri sohbet programlarına yönlendirdiler. Son dönemlerde yurt dışı aramalarda belirli periyotlarla arama yaparak genelde çağrı oluyor ve çağrılarda genellikle onlar konuşmuyor ve sadece sizin aktif olarak o çağrıya dönüş yaparak bir hareket göstermenizi bekliyorlar. Bu ya mesajdır ya da çağrıyı açmaktır. Akabinde sizi mesajlarla yönlendirmeye çalışıyorlar. Bunlar yurt dışı kaynaklı dolandırıcı şebekesi diyebiliriz. Siz bir balıksınız denizde ve onlar oltayı atıyorlar, olaya takılanlara ucu sınırı yok ne kadar dolandırırlarsa dolandırıyorlar. O yüzden oltaya gelmemek gerekiyor. Bu mesajlarda genellikle size teklifler iletebilirler. Genelde Türkçeleri bozuktur ve translate kullanırlar. Translate kullandıkları için yarım yamalak anlamsız, Türkçede olmayan veya devrik cümleler kullanırlar. Bunlara dikkat edebilirsiniz. Size yapılan teklifleri göz ardı ederek bu numaraları engelleyebilirsiniz. Bunun dışında da WhatsApp’ta gizlilik ayarlarından iki doğrulamalı kodunuzu aktif etmenizi ve gizli numaralardan çağrı ve mesajları almamaya yönelik ayarların yapılması önemli olur” şeklinde konuştu.
“Yurt dışı aramalar en çok mevzuatı kolay olan ülkelerden”
Yurt dışı kaynaklı yapılan aramaların çocuğunun operatör mevzuatlarının daha kolay olduğu ülkelerden gerçekleştiğini aktaran Kul şunları söyledi:
“Daha çok Hindistan, Pakistan, Afrika, Orta Asya gibi operatör hizmetlerinin, prosedürlerinin kolay olduğu ülkelerde bunlar gerçekleştiriliyor. Orada birçok numara var ve her biri ile birçok numara bloğunu ile birçok ülkeyi ve numarayı arayabiliyorlar. O yüzden belli bir ülke diyemeyiz ama Afrika ülkelerinde, Hindistan, Pakistan gibi mevzuatı daha kolay ülkelerde bunu gerçekleştiriyorlar. Burada yine de WhatsApp ya da operatörler aracılığıyla engellemeler yapılabilir bu da ülkelerin çeşitli platformlarla aralarında yaptıkları protokollerle değerlendirilmesi gerekiyor. O yüzden bu tip aramalara dikkat edelim.”
